W dniu 8 maja 2012 r. w siedzibie Ministerstwa Sprawiedliwości w Warszawie odbyło się z inicjatywy Tadeusza Pisarka – członka Zarządu Głównego Forum Związków Zawodowych, przewodniczącego NSZZ Pracowników Schronisk dla Nieletnich i Zakładów Poprawczych, spotkanie z Ministrem Stanisławem Chmielewskim na temat likwidacji schronisk dla nieletnich w Łańcucie, pobiedziskach i Stawiszynie oraz związaną z tym problematyką prawną. W spotkaniu uczestniczyli członek Zarządu Głównego FZZ Sławmir Wittkowicz i członek Prezydium FZZ Krzysztof Małecki. Byli również przedstawiciele Związku Nauczycielstwa Polskiego i NSZZ Solidarność.

Zagadnienia prawne związane z likwidowanymi placówkami przedstawiła Z-ca Dyrektora Departamentu Wykonania Orzeczeń i Probacji Manika Lewoc, która wskazała na zawarte porozumienie ws. rozwiązania umów o pracę w Pobiedziskach i wprowadzanych regulaminach w pozostałych placówkach. Poruszyła sprawę Zakładowych Funduszy Świadczeń Socjalnych, pożyczek mieszkaniowych i obługę emerytów podlegających pod fundusz, które będą podlegał pod odpowiednie Say Okręgowe w Rzeszowie, Poznaniu i Radomiu. Powiatowe Urzedy Pracy zostały zgodnie z przepisami powiadomione o likwidacji i zwolnieniach pracowników. Również nagrody jubileuszowe i odprawy będą wypłacone zgodnie z przepisami.

Tadeusz Pisarek poprosił ministra o możliwość dalszych spotkań w celu omówienia szczegółówych spraw, które mogą wyniknąć w trakcie procesu likwidacyjnego. Poruszył kwestię następstwa prawnego likwidowanych placówek, braku nadzoru pedagogicznego nad placókami w ogóle i nie zrealizowanej podwyżki dla nauczycieli z rezerwy budżetowej w 2010 roku. Mówił także o niekonstytucyjności nadgodzin w placówkach i niezgodnych z prawem wytycznych ministerstwa dotyczących dnia wolnego za nadgodziny. Wkazał także na celowość pomocy pracodawcy w zakresie zastępstwa prawnego w dochodzeniu praw pracowniczych przed sądem. Wskazał na patologie związane z przydzielaniem dodatków motywacyjnech i wiele innych istotnych spraw dla funkcjonowania  placówek poprawczych podległych ministerstwu.

Krzysztof Małecki poinformował ministra, że ze zdiwieniem przyjął nagłą decyzję o likwidacji tych schronisk i dla czego brakuje wiedzy o programach naprawczych w tych placówkach. Odniósł się w szczególności do Schroniska dla Nieletnich w Pobiedziskach, które na spotkaniu Wojewódzkiej Komisji Dialogu Społecznego w Poznaniu  pod koniec 2011 roku było stawiane za wzór pracy pedagogicznej w Wielkopolsce. Zapytał się o faktyczne powody likwidacji i zwrócił uwagę na pojewienie się wzrostu kosztów przewozu wychowanków na rozprawy z placówek zdecydowanie dalej oddalonych od Poznania niż Pobiedziska.

Sławomir Witkowicz natomiast zwrócił uwagę na tegoroczną wysokość odpisów na zakładowe funusze świadczeń socjalnych, które powinny wynosić co najmniej 75%, a nie jak planuje ministerstwo 50%. Departament Prawny zajmie się tą sprawą i ją podda analizie prawnej. 

Według przedstawicieli ministerstwa jedyną przesłanką likwidacji trzech schronisk jest spadek w ostatnich latach liczby orzeczeń sądowych o umieszczeniu nieletniego w tych placówkach. Przykładowo w 2009 r. takich orzeczeń było w stosunku do 410 nieletnich, a w 2010 r. do 278. Również negatywne raporty z kontrol NIK i przyglądaniu się sytuacji w palcówkach w ciągu ostatnich 2-3 latach pozwoliło podjąć taką, a nie inną decyzję. Zaoszczędzone środki wg. Przedstawicieli ministerstwa pozwolą w całości w tym roku zaspokoić roszczenia pracownicze, w przyszłych podnieść wynagrodzenia od 4 lat zamrożone pracownikom cywilnym innych placówek i usprawnić ich działanie. Urlopy wypoczynkowe w wysokości proporconalnej, powinny być do 30 czerwca 2012 r. wykorzystane.

Dyskutowana także nad charakterem prawnym zarządzenia ministra o likwidacji schroniski i trybu konsultacji, w związku ze złożonym wnioskiem przez ZNP do Premiera o uchylenie zarządzenia z uwagi na zmianę jednego podmiotu do likwidacji w trakcie konsultacji związkowych. Ministerstwo soi na stanowiski fakultatywności konsultacji związkowych, ponieważ zarządzenie nie jest aktem prawnym w rozumieniu ustawy o związkach zawodowych.
Spotkanie zakończono zapenieniami dalszej współpracy przy rozwiązywaniu problemów likwidowanych placówek i zapowiedziami konsulowania zmian w nadzorze nad innymi schroniskami podległymi ministerstwu.

/-/ Krzysztof Małecki